तुळजाभवानी मंदिर : महाराष्ट्रातील शक्तिपीठांपैकी एक

तुळजाभवानी मंदिर

Share This Post

तुळजापूर, धारशिव जिल्ह्यात स्थित असलेला तुळजाभवानी मंदिर हा देवी भवानीला (माता दुर्गेचा अवतार) समर्पित असलेला हिंदू मंदिर आहे. श्री तुळजाभवानी मंदिर हे महाराष्ट्रातील चार शक्तिपीठांपैकी एक आणि भारतातील 51 शक्तिपीठांपैकी एक आहे. माता तुळजाभवानी ही तुळजा, दुर्गा, तुरुजा, पार्वती, आंबा (वेदांची आई), त्वरिता, भगवती, जगदांबा (जगाची आई) आणि त्रिपुरा सुंदरी या नावांनीही ओळखली जाते.

मंदिराचा इतिहास:

महाराष्ट्र राज्याचा संस्थापक छत्रपती शिवाजी महाराज प्रत्येक युद्धापूर्वी देवी भवानीचे आशीर्वाद मिळविण्यासाठी मंदिराला भेट द्यायचे. असे मानले जाते की देवी भवानीने त्यांना ‘भवानी तलवार’ दिली होती. मंदिराचा इतिहास स्कंद पुराणात नमूद केला आहे. माता तुळजाभवानीच्या अवतारासंबंधी अनेक कथा आहेत. पौराणिक कथानुसार, मधु-कैटभ नावाचा असुर जगात उत्पात माजवत होता. सर्व भक्त ब्रह्मादेवांकडे गेले. त्यांनी त्यांना माता पार्वतीची मदत घेण्यास सांगितले. भक्तांच्या विनंतीवरून माता पार्वती देवी भवानीच्या रूपात आली, अन्य (सप्त) माता वराही, वैष्णवी, ब्रह्मी, सांभवी आणि कौमारी इंद्राणी यांच्या शक्तीने सुसज्ज झाली. देवीने असुराचा नाश केला आणि शांतता पुनर्स्थापित केली. पौराणिक कथा असेही सांगतात की देवी भवानीने महिषासुराचा नाश केला, जो म्हैसाच्या रूपात लपून होता. महिषासुराने यमुना चाल पर्वतरांगेतील बालाघाट पर्वतरांगेवर आश्रय घेतला होता. तुळजाभवानी मंदिर या पर्वतरांगेवर स्थित आहे.

मंदिराचे वास्तुशास्त्र:

कर्दम नावाच्या एका ऋषीची कथा सांगितली जाते. त्याच्या मृत्यूनंतर त्याची पत्नी अनुभूती मंदाकिनी नदीच्या काठावर माता भवानीची कृपा मिळावी म्हणून तपश्चर्या करत होती. एक राक्षस कुकुर तिला छळू लागला. पण माता भवानी तिच्या मदतीला आली आणि राक्षसाचा वध केला. त्या दिवसापासून देवी भवानीला तुळजाभवानी म्हटले जाऊ लागले.

मंदिराचे वास्तुशास्त्र:

कडंब वंशाच्या मराठा महामंडलेश्वर मरादेवाने 12 व्या शतकात हे मंदिर बांधले असल्याचे सांगितले जाते. तीन दरवाजे आहेत, मुख्य प्रवेशद्वार सरदार निंबाळकरांच्या नावावर आहे आणि इतर दोन छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या पालकांच्या नावावर आहेत. भक्तांच्या मते देवी भवानीची मूर्ती स्वयंभू आहे. ही मूर्ती ग्रॅनाइटची असून तीन फूट उंचीची आहे. देवीच्या आठ हातात शस्त्रे आणि महिषासुराचे डोके आहेत. असे म्हटले जाते की मंदिराच्या टेकड्यांवर माता पार्वती आणि भगवान शिव चौसर खेळण्यासाठी येतात.

मंदिर पूजा, उत्सव आणि संस्कार:

पुजाऱ्यांकडून दररोज स्नान, वस्त्रांचे बदलण्याचे, दिवसातून चार वेळा देवतेला अन्न अर्पण करण्याचे आणि दररोज प्रार्थना करण्याचे एक संच संस्कार पाळला जातो. यासह दररोज तीन वेळा चौघडा खेळला जातो.

गणेश चतुर्थी, तुळजापूर भवानी उत्सव, दिवाळी आणि होळी हे मंदिरात साजरे केले जाणारे प्रमुख उत्सव आहेत. तुळजाभवानी उत्सव दिर्घ पूजा आणि नवरात्री म्हणूनही ओळखला जातो. हा उत्सव वर्षातून दोनदा साजरा केला जातो. हा उत्सव स्त्रीशक्तीचे प्रतीक आहे आणि चांगुलपणाचा वाईटावर विजय दर्शवतो.

दर्शन वेळा:

श्री तुळजाभवानी मंदिरात दर्शनाच्या वेळा सकाळी 05:00 ते संध्याकाळी 08:00 पर्यंत असतात.

मंदिराला भेट देण्यास वेळ नसल्यास चिंता करू नका कारण आम्ही आमच्या ऑनलाइन पूजा वेबसाइटवरून किंवा आमच्या ऑनलाइन पूजा अॅपवरून सर्वोत्तम ऑनलाइन पूजा सेवा देतो.

 

श्री तुषार कदम – मुख्य पुजारी – तुळजाभवानी मंदिर – तुळजापूर 

 

आपण जाणतो की बहुतेक लोक जे देवी-देवतांचे महान भक्त आहेत, परंतु काही वैयक्तिक अडचणींमुळे जेव्हा त्यांना मंदिरात जायचे असते तेव्हा ते जाऊ शकत नाहीत आणि दुसरी गोष्ट म्हणजे बऱ्याच भक्तांना जे परदेशात राहतात त्यांची सेवा मिळवण्यास उत्सुक आहेत. त्यांच्या इच्छा पूर्ण करण्यासाठी ऑनलाइन पद्धती वापरल्या जातात, म्हणून ही वेबसाइट भक्तांना तुळजापूरमध्ये स्थित देवी श्री तुळजाभवानी मातेशी जोडण्यासाठी सर्वोत्कृष्ट सुविधाजनक मंच असेल. ‘मी देवीकडे प्रार्थना आणि कामना करतो की आपल्या जीवनात ढेर सारी खुशी आणि समाधानासह आपल्या सर्व इच्छा पूर्ण होऊ दे.

 


तुलजा भवानी मंदिर: महाराष्ट्र का एक शक्तिपीठ

 

तुलजापुर, महाराष्ट्र के धाराशिव जिले में स्थित तुलजा भवानी मंदिर एक हिंदू मंदिर है जो देवी भवानी (माता दुर्गा का अवतार) को समर्पित है। श्री तुलजभवानी मंदिर महाराष्ट्र में स्थित चार शक्तिपीठों में से एक है और भारत में 51 शक्तिपीठों में से एक है। माँ तुलजा भवानी को तुलजा, दुर्गा, तुरुजा, पार्वती, आंबा (वेदों की माँ), त्वरिता, भगवती, जगदांबा (विश्व की माँ), और त्रिपुरा सुंदरी के नामों से भी जाना जाता है।

मंदिर का इतिहास:

मराठा साम्राज्य के संस्थापक महाराजा शिवाजी प्रत्येक युद्ध से पहले देवी भवानी से आशीर्वाद प्राप्त करने के लिए मंदिर की यात्रा किया करते थे। माना जाता है कि देवी भवानी ने उन्हें ‘भवानी तलवार’ दी थी। मंदिर का इतिहास स्कंद पुराण में उल्लेखित है। माँ तुलजा भवानी के अवतार के बारे में कई कहानियाँ हैं। पौराणिक कथाओं के अनुसार, एक राक्षस मधु-कैटभ नामक उसर ने दुनिया में हावोचल मचाया था। सभी भक्त ब्रह्मा जी के पास गए। उन्होंने उन्हें माता पार्वती से सहायता लेने की सलाह दी। भक्तों की विनती पर माता पार्वती ने देवी भवानी के रूप में आकर्षित होकर अन्य (सप्त) माता वराही, वैष्णवी, ब्रह्मी, सांभवी, और कौमारी इंद्राणी की शक्ति से युक्त होकर राक्षस को नष्ट किया और शांति स्थापित की। कथा यह भी कहती है कि देवी भवानी ने महिषासुर नामक एक राक्षस को नष्ट किया, जो एक भैंस के रूप में छिपा था। महिषा यमुना चाल पहाड़ी, बालाघाट पर्वत श्रृंग में ले गया था। तुलजभवानी मंदिर इस पहाड़ी पर स्थित है।

मंदिर की वास्तुकला:

कहा जाता है कि मंदिर को 12वीं शताब्दी में कडंब वंश के मराठा महामंडलेश्वर मरदादेव ने बनवाया था। तीन दरवाजे हैं, मुख्य प्रवेशद्वार सरदार निंबाळकर के नाम से है, और दूसरे दो छत्रपी शिवाजी महाराज के माता-पिता के नामों पर हैं। भक्तों के अनुसार देवी भवानी की मूर्ति स्वयंभू है। मूर्ति ग्रेनाइट से बनी हुई है और तीन फीट ऊंची है। देवी के आठ हाथ हैं जिनमें हथियार हैं और राक्षस महिषासुर का सिर है। कहा जाता है कि मंदिर की पहाड़ियों पर माता पार्वती और भगवान शिव चौसर खेलने आते हैं।

मंदिर पूजा, उत्सव और रीति-रिवाज:

पूजारियों द्वारा अनुसरण किए जाने वाले एक सेट के रीति-रिवाज हैं जिसमें दैनिक स्नान, कपड़े बदलना, देवी को चार बार भोग देना और दैनिक प्रार्थना शामिल है। इसके अलावा, चौघड़ा तीन बार खेला जाता है।

गणेश चतुर्थी, तुलजापुर भवानी उत्सव, दीपावली और होली मंदिर में मनाए जाने वाले प्रमुख उत्सव हैं। तुलजा भवानी उत्सव को दुर्गा पूजा और नवरात्रि के नाम से भी जाना जाता है। यह उत्सव वर्ष में दो बार मनाया जाता है। यह उत्सव महिला शक्ति की शक्ति का प्रतीक है और अच्छे के जीत का प्रतीक है।

दर्शन समय:

श्री तुलजा भवानी मंदिर के दर्शन समय सुबह 05:00 बजे से शाम 08:00 बजे तक होते हैं।

मंदिर को वास्तविक रूप से देखने का समय नहीं मिल रहा? चिंता न करें क्योंकि हम ऑनलाइन पूजा सेवाएं प्रदान करते हैं जो हमारी ऑनलाइन पूजा वेबसाइट या हमारे ऑनलाइन पूजा ऐप से उपलब्ध हैं।

श्री तुषार कदम – मुख्य पुजारी – तुळजाभवानी मंदिर – तुळजापूर 

हम जानते हैं कि अधिकांश लोग जो देवी-देवताओं के महान भक्त हैं, लेकिन कुछ व्यक्तिगत बाधाओं के कारण जब भी वे मंदिर जाना चाहते हैं तो मंदिर नहीं जा पाते हैं और दूसरी बात यह है कि ऐसे बहुत से भक्त हैं जो विदेश में रहते हैं और उनकी सेवा पाने के लिए उत्सुक हैं। अपनी इच्छाओं को पूरा करने के लिए विधियां ऑनलाइन की जाती हैं, इसलिए यह वेबसाइट भक्तों को तुलजापुर में स्थित देवी श्री तुलजाभवानी माता से जोड़ने के लिए सबसे अच्छा सुविधाजनक मंच होगी। “मैं देवी से कामना और प्रार्थना करता हूं कि आपके जीवन में ढेर सारी खुशियां और संतुष्टि के साथ आपकी सभी इच्छाएं पूरी हों।”

More To Explore

Uncategorized

जन्माष्टमी किंवा गोकुळाष्टमी : पूजा कशी कराल ? जन्मोत्सव कसा कराल ?

  दिनांक२६ ऑगस्ट सोमवार या दिवशीकृष्ण जन्माष्टमी आहे (अर्थ: कृष्णाच्या जन्माचा दिवस ) ज्याला जन्माष्टमी किंवा गोकुळाष्टमी असेही म्हणतात, हा वार्षिक हिंदू सण आहे .

Tulja Bhavani Mata Tuljapur
Uncategorized

अंबाई भक्त निवास येथे आरामदायी आणि सोयीस्कर निवास अनुभव | तुळजापूर

तुळजा भवानी मंदिराला भेट देण्याचा विचार करत आहात? आपल्या मुक्कामाला आरामदायी आणि अविस्मरणीय बनवा नवीन बांधकाम केलेल्या अंबाई भक्त निवास येथे आपले निवास बुक करून.

You cannot copy content of Tulja Bhavani Pujari